De Braille-Autoriteit organiseerde het symposium “Braille Leeft” op vrijdag 22 november 2024 in Antwerpen.
Veel dank aan sprekers, muzikanten, standhouders, personeel van A Room with A Zoo, vrijwilligers, leden van Besluitvormend Comité, convenanthouders en alle bezoekers. Dit is wat er zoal verteld en getoond werd.
Nationaal Blindenmuseum
Het museum stelt zich ten doel informatie te verstrekken over de wijze waarop blinden en slechtzienden door de jaren heen zoveel mogelijk hebben kunnen participeren in de samenleving. De informatie geven we vooral mondeling aan de hand van in onze collectie opgenomen voorwerpen.
In het museum kun je o.a. ervaren hoe blinde en slechtziende kinderen en volwassenen hebben leren lezen, schrijven en rekenen en hoe dat in de huidige tijd kan. Ook kan men zien dat behalve braille ook ander schrift is ontwikkeld, zoals hoogdruk en het Moonschrift. Op het gebied van reliëfwerk bestrijkt de collectie de ontwikkelingen gedurende anderhalve eeuw. Wat het gesproken boek betreft omvat de collectie de ontwikkelingen vanaf de grammofoonplaat tot aan het hedendaagse streamen.
Het museum bevindt zich in Ermelo (Nederland) en je bent op afspraak welkom. Bezoek de website van het blindenmuseum of stuur een e-mail.
Muzieknotatie
Julian Nauta en Bert van den Brink presenteerden een methode om braille bladmuziek te lezen en te spelen op de piano. Je vindt het pakket bij Dedicon Educatief.
Braille tablets
Een brailleleesregel is prima voor tekst, maar geeft weinig ruimtelijk inzicht en kan geen grafische voorstelling weergeven. Al jaren werkt men aan apparaten met veel meer puntjes, maar zelden raakte men het prototype-stadium voorbij. Maar nu zijn er minstens vier producten beschikbaar die je een braille tablet zou kunnen noemen: een rechthoekig raster van punten dat braille of voelbare tekeningen kan weergeven.
Twee van deze apparaten werden getoond: de Dotpad op de stand van Visio en de Monarch bij Sensotec.
Braille aanleren
Gyntha Goertz toonde allerlei vindingen om brailleleren leuk te maken
- Gratis tasttasje voor zeer slechtziende peuters
- In samenwerking met de KB, Dedicon Passend lezen en CBB zijn er richtlijnen opgesteld voor de lay-out van braille-leesboekjes voor de beginnende braillelezers en zijn er heel veel leuke (voel)leesboeken in de collectie van Passend Lezen.
- In samenwerking met de Vereniging Onbeperkt Lezen wordt de kinderboekenweekkrant in braille uitgedeeld en worden kinder-leesfeesten georganiseerd waar braillelezertjes de ere gasten zijn.
- Binnen Visio en Bartimeus onderwijs worden jaarlijks braillecursussen gegeven en zijn leerlijnen braille en tast ontwikkeld. Zie Braille curriculum.
- Braillehuis en handleiding
- Braillebox, met ook een video
Samenleescollectie
Vera Schoneveld van Passend Lezen presenteerde de samenleescollectie, een nieuw product vanaf 2025 geproduceerd door de CBB.
De tekst staat in braille en in grootletter op dezelfde bladzijde onder elkaar. De boeken worden aangevuld met illustraties in reliëf. Vooral dit onderdeel draagt bij aan een van de doelen van Passend Lezen, namelijk het leesplezier. Want hoe fijn is het, wanneer je ook de plaatjes in een boek ziet. Of, wanneer je begrijpt dat een boek over Roos gaat over een hond en niet over een kind.
Daarnaast worden de boeken geleverd met een audiopen. Deze audiopen leest de tekst per pagina voor en ook de illustraties in reliëf hebben allemaal een beeldbeschrijving in audio.
Begin 2025 komt de collectie beschikbaar voor klanten van Passend Lezen die in Nederland wonen. Het is voor jeugdige klanten met een visuele beperking of voor (groot)ouders met een visuele beperking, die met hun (klein)kind willen lezen.
Visio 3D-team
Evert Rasing toonde nieuwe hulpmiddelen via 3D-printen:
Er was veel interesse in de dobbelstenen. We onderzoeken momenteel of we de dobbelstenen als een kit zouden kunnen verkopen. Bij interesse kan je Evert mailen.
Kortschrift
Ans Withagen van Visio nodigde iedereen uit voor een gedachtenwisseling over kortschrift. Het is in Nederland en Vlaanderen in onbruik geraakt. In Frankrijk, Duitsland en de Engelstalige landen vind je het wel. Deze gedachtenwisseling krijgt in 2025 een vervolg.
Optelec
Jos Sprenkels benadrukte het belang van Braille in de producten van Optelec. Met de Braille leesregel gericht werken, informatie vergaderen en bewust zijn van wat er beschikbaar is op ieder digitaal platform is onze uitdaging. Via bijvoorbeeld Fusion of Jaws lezen met de Focus Braille leesregel wat een foto of grafiek betekend, en je mee laten voeren in de opmaak van teksten of samen werken in documenten tijdens je werk, maakt Braille als leesvorm onmisbaar. Met eventueel kortschrift, alle taal modules en gericht op toetsen die een enkele functie benaderen werk je als blind of doofblind persoon gelijk aan een ander. Zelfstandig Braille leren binnen onze software maakt het daarnaast mogelijk om gericht even te weten wat er staat als je er net even niet uit komt. Voor iedereen in werk of ontspanning, is met Fusion of Jaws met de Focus grafiek notaties, teksten goed te lezen. documentatie voor onze producten en wat er mogelijk is.
Atlas
Bartiméus, Visio en Dedicon zijn momenteel volop een nieuwe voelbare tekeningen atlas aan het ontwikkelen. Vanaf 2025 zal het gedeelte over Nederland geproduceerd worden en dus ook beschikbaar komen voor verkoop. Dit zal via Dedicon aangeboden worden.