Status: Nieuw
Type standaard: Kortschrift
RFC-ID: RFC-001028
Uitleg van het verzoek:
Auteur: Wim van der Ven: het standpunt dat braille zo min mogelijk mag afwijken van zwartschrift weerleg ik. Dit miskent namelijk het kardinale verschil in waarnemen tussen blinden & zienden: waar voor zienden dit proces verloopt van óverzicht over het geheel naar aandacht voor details, moeten blinden –zonder dit ‘plaatje’- omgekeerd beginnen bij het verkennen van details en zich daaruit een totaalbeeld trachten te vormen. Voor hen is het dus zaak het aantal details te beperken!
Om die reden is in veel grotere taalgebieden juist gekozen voor braillekortschrift. Aanvankelijk heette het dat dit hier niet kon voornamelijk wegens digitale productiebelemmeringen. Maar, zover ik weet, zijn die leemtes allang overwonnen. De desondanks aanhoudende weerstand lijkt mij feitelijk dus ook eerder gezocht, dan weloverwogen. Je hoeft zodoende immers aanzienlijk minder letters, tekens of woorden spellend & gokkend te lezen.
Welk alternatief stelt u voor?
Er werd geen alternatief opgegeven.
Inderdaad merk ik ook dat er op meer apparaten kortschrift ondersteund wordt, vooral in UEB.
Als ik op de Perkins braille schrijf kan ik mij voorstellen dat kortschrift mij veel ruimte bespaart. Helemaal als ik met een reglette braille prik. Deze hulpmiddelen gebruik ik weinig.
Met de invoering van dubbelzijdige geprinte brailleboeken is de omvang van de papieren brailleboeken een stuk kleiner geworden. Ik denk dat daardoor de noodzaak om zo kort mogelijk braille te schrijven wegviel. Met de braille leesregel ervaar ik geen beperking meer qua omvang van braillestukken. Ook daarmee valt voor mij de noodzaak om “kort” braille te schrijven weg.
In Nederland wordt al tientallen jaren geen kortschrift meer geleerd. Op een paar leraren van respectabele leeftijd na ken ik niemand die kortschrift kent.
Kortschrift heeft volgens mij een groot nadeel qua “fouttolerantie”. Er was een tijdje een mechanisch probleem met een brailleprinter van een producent waardoor af en toe braillepunt 6 bleef hangen. Met graad 0 schrift kon ik er wel omheen lezen. Als het een foutief kortschrift karakter zou zijn lijkt het mij puzzelen worden.
De voordelen van kortschrift zie ik ook wel. Het scheelt natuurlijk of je bijvoorbeeld drie letters “sch” of één braillekarakter leest. Het leest sneller.
Tot zover lijken de nadelen mij groter dan de voordelen om kortschrift te leren.
Ik ben benieuwd naar de ervaringen van kortschrift gebruikers. Wordt dat in België nog veel gebruikt?
Reactie van Leen Conix Ganspoel (focus op jonge kinderen): geen behoefte aan kortschrift omwille van snelle omschakeling naar pc-braille.
De situatie lijkt mij gelijkaardig in Vlaanderen. Ik heb zelf enkel de sch, ch, oe en ij geleerd.
Kortschrift maakt het leren van braille veel complexer. Er is al veel weeerstand dus het lijkt me geen goed idee om die nog op te drijven.
Ik krijg regelmatig een Engelse brailletekst in handen (het programma van een studiedag bijvoorbeeld). Het is enorm frustrerend dat ik daar dan niets van kan lezen omdat het in kortschrift is. Zonde van het papier. Dat is ook onbegrijpelijk voor de organisator die zo attent was om voor braille-exemplaren te zorgen.
Ik herken de frustratie wel bij het in handen krijgen van een tekst in Engels kortschrift wanneer je je dat schrift niet hebt eigen gemaakt, zoals ik. Toch ben ik voorstander van het ‘selectief’ gebruik van kortschrift. Voor het maken van eigen aantekeningen is het erg praktisch. Om het zelf goed te kunnen gebruiken, moet je er evenwel ervaring mee kunnen opdoen door het lezen in kortschrift. Er zouden daarom boeken en tijdschriften in kortschrift voorhanden moeten zijn.
Kortschrift kan weldegelijk een functie vervullen op de leesregel. Zoals er op papier ruimtebesparing optreedt als er kortschrift wordt gebruikt, zo geldt dat ook voor de leesregel. Hiervoor zouden vertaaltabellen gemaakt moeten worden, zoals ook voor andere talen is gebeurd.
Dat er met de computer vooral met spraak wordt gelezen, was een veronderstelling van mij totdat ik op het JAWS-forum in korte tijd van meerdere forumgenoten te lezen kreeg dat ze braille gebruikten, soms zelfs zonder de ondersteuning van spraak.