Aanleiding
Op vrijdag 22 november organiseerde de Braille-Autoriteit voor het Nederlands Taalgebied het braillesymposium 2024 met als titel “braille leeft”. Het braillesymposium is de gelegenheid waar braillelezers en professionals op het gebied van braille samenkomen voor informatie, inspiratie, ontmoeting en debat. Om de kennis en het belang van braille levend te houden is het nodig de trend van een vijfjaarlijks braillesymposium voort te zetten. De Braille-Autoriteit is het aangewezen platform om dit in gezamenlijkheid te organiseren en de ontwikkelingen te monitoren. Hiervoor is dit memorandum opgesteld.
Het betreft een bondige opsomming van aanbevelingen en aandachtspunten en is daarmee een toekomstkompas voor belangenbehartigers, dienstverleners en producenten voor tenminste de komende vijf jaar.
De opdracht: Meer braille
Het gebruik van braille moet worden gestimuleerd om blinden geletterd te houden én om hen de kans te geven om op basis van gelijke rechten deel te nemen aan het informatietijdperk.
Daarom wordt gestreefd naar de toegankelijkheid en beschikbaarheid van braille in het dagelijks leven, het wijdverbreid gebruik van braille in openbare ruimtes en het verstrekken van de nodige hulpmiddelen om braille te lezen en te schrijven. Om dit doel te bereiken wordt een tweezijdige aanpak voorgesteld:
- De interne aanpak, gericht op -toekomstige- braillelezers
- De externe aanpak, gericht op wetgeving, de omgeving, productontwerpers, technologie ontwikkelaars enz.
Aanbevelingen en aandachtspunten:
De interne aanpak
Ambitie 1: Blinden en zeer slechtzienden leren braille, of ze nu jong of oud zijn
Opdracht voor: voor instellingen
Ambitie 2: Zorg voor toegankelijke leer- en leesmiddelen voor kinderen en volwassenen, want die zijn essentieel
Opdracht voor: zowel de overheid, zowel als wetgever als subsidiegever als de educatieve uitgevers
Ambitie 3: Verstrek aangepaste leeshulpmiddelen gedurende het levensproces om braille te kunnen lezen en schrijven, zoals brailleleesregels, brailleprinters en de opleiding om ermee te leren werken.
Opdracht voor: de verstrekkers van hulpmiddelen en dat zijn er veel en de vele financiers van deze verstrekkingen
Ambitie 4: Organiseer met elkaar één centrale plek om alles over braille te vinden en om elkaar te helpen met braille-gerelateerde vragen.
Opdracht voor: de braillelezers
Ambitie 5: Onderzoek de wenselijkheid van kortschrift
Opdracht voor: de Instellingen om te onderzoeken en de Koninklijke Bibliotheek voor financiële ondersteuning
Ambitie 6: Alles wat eenmaal in braille is geproduceerd, moet gereproduceerd kunnen worden voor alle aanvragers binnen het Nederlands het taalgebied en ongeacht de subsidiestroom.
Opdracht voor: alle subsidiegevers, producenten en bibliotheken die deel uit maken van de leesvoorziening in de respectievelijke landen
Ambitie 7: Maak werk van het aanjagen en borgen van kennis, didactiek en materialen over braillemuziek
Opdracht voor: de Braille Autoriteit
Ambitie 8: Meer inzicht in cijfers over het aantal (actieve en passieve) braillelezers
Opdracht voor: bibliotheken, instellingen
Ambitie 9: Vraag de braillelezer zelf wat hij/zij nodig heeft oftewel eef de braillelezer een stem
Opdracht voor: Iedereen
Ambitie 10: Zorg dat braille op papier niet verdwijnt.
Opdracht voor: producenten en bibliotheken
Ambitie 11: Zorg dat digitaal braille ook offline te lezen is.
Opdracht voor: producenten en bibliotheken
De externe aanpak:
Ambitie 14: Maak de (werk-)omgeving inclusiever en tactieler door het toepassen van markeringen in braille
Opdracht voor: bedrijven en organisaties
Ambitie 15: Stimuleer verpakkingen met braille aanduiding over de inhoud
Opdracht voor: het bedrijfsleven
Ambitie 16: Stimuleer braille aanduidingen in de publieke ruimte.
Opdracht voor: (lokale) overheden
Ambitie 17: Stimuleer de innovatie van braille
Opdracht voor: bedrijfsleven en universiteiten.
Het vervolg
Genoemde aanbevelingen en aandachtspunten zullen worden meegenomen in de jaarplannen van de Braille Autoriteit. Getracht wordt deze ambities via onze netwerken en promotieactiviteiten werkelijkheid te laten worden.